Ngày 21/5, tại Khu Di sản thế giới Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội, Bộ Ngoại giao - Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam phối hợp với Văn phòng UNESCO tại Việt Nam, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và UBND thành phố Hà Nội tổ chức Hội thảo khoa học quốc tế "Bảo vệ và phát huy giá trị Di sản thế giới: tiếp cận dựa vào cộng đồng vì sự phát triển bền vững".

Hội thảo nhằm đánh giá tổng quan công tác bảo tồn và phát huy giá trị Di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới tại Việt Nam, sự đóng góp của Di sản thế giới đối với sự phát triển kinh tế xã hội của địa phương (đặc biệt là sự tiếp cận cộng đồng); Nâng tầm và đẩy mạnh vai trò, giá trị Di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới trong chiến lược phát triển bền vững; Mở rộng sự tham gia của các bên liên quan đến di sản văn hóa và thiên nhiên như các tổ chức phi chính phủ, doanh nghiệp, cộng đồng; Tăng cường cam kết của Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam và UNESCO trong đồng hành cùng chính quyền địa phương và hỗ trợ đơn vị quản lý Di sản trong việc bảo tồn và phát huy giá trị Di sản thế giới tại Việt Nam; Thể hiện cam kết của Việt Nam đối với UNESCO trong việc thực thi nghiêm túc Công ước Di sản thế giới, và thể hiện nguyện vọng đóng góp cho công tác bảo tồn Di sản thế giới thông qua ứng cử thành viên Ủy ban Di sản thế giới nhiệm kỳ 2023 - 2027; Trao đổi, học tập kinh nghiệm của những người làm công tác nghiên cứu, bảo tồn và phát huy di sản trong nước và quốc tế; kết quả tọa đàm là cơ sở khoa học các khu Di sản thế giới đưa ra các phương án tiếp cận cộng đồng vì sự phát triển bền vững của Di sản.

Tại Hội thảo, các đại biểu, chuyên gia văn hóa, lịch sử đã làm rõ hơn vai trò của cộng đồng trong công tác bảo tồn và phát huy Di sản. Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO Hà Nội Jonathan Baker nhận định, đề cao vai trò của cộng đồng là yếu tố không thể thiếu trong quản lý Di sản thế giới, và Việt Nam đã làm tốt điều này từ lâu.

“Lấy cộng đồng làm trung tâm trong công tác bảo tồn không chỉ là tham vấn ý kiến người dân bản địa, mà còn là sự trao quyền chủ động. Tức là cho phép người dân địa phương tham gia vào quá trình ra quyết định, tổ chức các hoạt động văn hóa, và hưởng lợi về kinh tế - xã hội từ các sáng kiến liên quan đến di sản”, ông Jonathan Baker nói.

Khẳng định cộng đồng giữ vai trò trung tâm trong bảo tồn Di sản thế giới, Giám đốc Trung tâm Di sản Thế giới Lazare Eloundou Assomo nhấn mạnh: “Cộng đồng là những người mang tri thức, giữ gìn truyền thống, nắm quyền và đóng vai trò chủ chốt trong công tác bảo tồn. Trong bối cảnh hiện nay, khi Di sản thế giới đối mặt với biến đổi khí hậu, đô thị hóa và bất bình đẳng kinh tế - xã hội, chúng ta phải tăng cường phương pháp tiếp cận lấy cộng đồng làm trung tâm. Sự công nhận vai trò của cộng đồng đã được nêu rõ trong Hướng dẫn hoạt động của Công ước Di sản Thế giới.”

Để phát huy vai trò cộng đồng, ông Lazare Eloundou Assomo cho rằng, các địa phương cần đảm bảo phúc lợi và sinh kế bền vững cho cộng đồng địa phương và người dân bản địa sống trong và xung quanh các Di sản thế giới; trao quyền thông qua xây dựng năng lực và chia sẻ kiến thức bảo tồn; đồng thời thúc đẩy khả năng phục hồi của Di sản trước biến đổi khí hậu dựa trên tri thức bản địa; thúc đẩy số hóa, ứng dụng công nghệ AI phục vụ công tác bảo tồn di sản. 

“UNESCO sẵn sàng hỗ trợ các quốc gia thành viên trong việc thúc đẩy tầm nhìn chung này - nơi văn hóa là nền tảng cho phát triển bền vững”, ông Lazare Eloundou Assomo khẳng định.

Cũng tại Hội thảo, các đại biểu đã chia sẻ kinh nghiệm quản lý nhà nước, sở hữu di sản trong việc phát huy giá trị di sản thế giới để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội địa phương, nâng cao đời sống người dân. Đồng thời đưa ra một số kiến nghị như: hoàn thiện cơ sở pháp lý về quản lý di sản; tuyên truyền, nâng cao hơn nữa nhận thức và vai trò cộng đồng; tăng cường bảo vệ môi trường, sử dụng bền vững tài nguyên, phát triển du lịch bền vững…

Kết luận Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương đánh giá cao sáng kiến tổ chức Hội thảo khoa học quốc tế lần này. Đồng thời tin tưởng rằng những kinh nghiệm được chia sẻ, gợi mở trong Hội thảo sẽ là những định hướng quý báu để Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng các địa phương tiếp tục nghiên cứu, áp dụng vào thực tiễn quản lý di sản thế giới ở Việt Nam trong thời gian tới.

Theo hanoi.gov.vn