Di tích lịch sử
Ngày 31/1/2020 (mồng 7, tháng giêng âm lịch), Xã Tô Hiệu đã tổ chức khai mạc lễ hội Chùa Mui truyền thống. Như đã thành thông lệ, lễ hội truyền thống cụm di tích Đình - Chùa Mui được tổ chức ngày 7 tháng Giêng Âm lịch. Không biết từ khi nào, lễ hội Chùa Mui đã trở thành một nếp sinh hoạt văn hóa dân gian, một món ăn tinh thần không thể thiếu của nhân dân xã Tô Hiệu.
Khu di tích là tổ hợp của đình làng, chùa làng và đền thờ cụ Hậu - một người con của làng An Duyên đã hiến toàn bộ số đất đai, của cải cho dân làng sau khi qua đời. Quần thể di tích lịch sử văn hóa Đình- Chùa Mui là công trình cổ kính, quý hiếm, lưu giữ nhiều di sản văn hóa nghệ thuật. Được xây dựng từ thời nhà Lý có quy mô khép kín, quang cảnh đẹp, diện tích rộng, thoáng mát, đường đi vào thuận tiện, đã được Bộ Văn hóa- Thông Tin thể thao và du lịch xếp hạng di tích lịch sử văn hóa nghệ thuật cấp quốc gia. Chùa Mui tên tự là “Hưng Thánh Quán”, dân gian thường gọi là Chùa Mui, chùa thờ Đạo Lão và Đạo Phật. Chùa là một công trình kiến trúc điêu khắc tôn giáo nghệ thuật thời Lê Trung Hưng, còn lưu giữ được nhiều nét đặc trưng như: Ngói mũi hài, kìm đầu lóc, bệ đất nung, lò luyện đan…
Ảnh: Chùa Mui cổ kính
Đình Mui thờ bốn vị tướng thời vua Hùng và thời Hai Bà Trưng, Đình có từ xa xưa được làm bằng gỗ lợp cỏ, gọi là Đình Sàn. Đình chùa Mui đươc tổ tiên ông cha tạo dựng, trải qua biết bao mưa gió, bão lụt khắc nhiệt, giặc giã chiếm đóng tàn phá còn tồn tại đến ngày nay.
Đền thờ cụ Hậu rộng khoảng 40m2 được bao trùm bằng toàn bộ rễ cây bồ đề to lớn. Vào ngày 11 tháng Giêng hàng năm, dân làng thờ phụng, làm giỗ cụ và tôn vinh cụ là một người con ưu tú của làng An Duyên.
Lễ hội Chùa Mui được tổ chức với các hoạt động phong phú như diễn xướng dân gian, văn nghệ, thể thao; các trò chơi dân gian, hiện đại như hát quan họ, cờ người, thu hút đông đảo nhân dân địa phương và khách thập phương về dự lễ hội.
Lễ hội Chùa Mui năm 2020, UBND xã Tô Hiệu đã có sự chuẩn bị chu đáo, xây dựng kế hoạch chi tiết nhằm hạn chế tối đa các tình trạng trò chơi đỏ đen, cảnh bán hàng nhếch nhác, hàng quán được quy hoạch vào một khu nhất định đảm bảo cảnh quan cho lễ hội và di tích, thuận tiện cho du khách tới tham dự lễ hội. Các hoạt động dịch vụ phục vụ trong lễ hội được quy hoạch đi vào nề nếp, có sự quản lý, giám sát của Ban Tổ chức lễ hội. An ninh trật tự cho di tích và khách thập phương đến tham dự lễ hội được đảm bảo phục vụ ngày diễn ra lễ hội.
Thanh Tân